Hoe kan het dat een hond diabetes krijgt?

Wat is de oorzaak waarom jouw hond diabetes kan krijgen? We leggen het uit in dit artikel.

Steeds meer honden krijgen tegenwoordig, net als mensen, de diagnose “suikerziekte” (diabetes melitus). Meestal gaat het bij honden om diabetes type 1.

Bij diabetes type 1 kan de hond zelf geen insuline aanmaken, omdat de cellen die dat doen door het eigen afweersysteem zijn beschadigd of vernietigd.

Om het suikergehalte in het bloed te regelen is het hormoon insuline van essentieel belang. Als een hond geen, of te weinig insuline kan aanmaken blijft het glucosegehalte in zijn bloed te hoog.

Hier kun je meer lezen over wat diabetes mellitus of suikerziekte is.

Ieder mens en dier kan in principe diabetes ontwikkelen, ongeacht leeftijd, voedingspatroon of genetische achtergrond. Toch is het geen toeval als een mens of dier diabetes krijgt. Er zijn bepaalde risicofactoren, waarvan sommigen te beïnvloeden zijn en andere niet.

Bij honden spelen de volgende 6 factoren mee bij het ontwikkelen van diabetes:

Oorzaak 1. Genetische aanleg

Een hond kan erfelijk belast zijn. Dat kan zowel van de voorouders komen als van het ras waartoe hij behoort. Mogelijk is met het fokken op bepaalde raskenmerken, ook het risico op diabetes meegefokt. Honden van de volgende rassen lopen een verhoogd risico:

• Chow Chows
• Cocker Spaniëls
• Duitse Herders
• Dobermann Pinchers
• Dwergschnauzers
• Engelse Springer Spaniëls
• Golden Retrievers
• Keeshondjes
• Labrador Retrievers
• Old English Sheepdogs
• Poedels 
• Teckels
• West Highland Terriërs

Ook het moment waarop een hond diabetes krijgt, wordt voor een deel erfelijk bepaald. Sommige honden worden geboren met slecht ontwikkelde “eilandjes van Langerhans”, de cellen in de alvleesklier die de insuline-productie verzorgen. Er komt dan te weinig insuline beschikbaar en dat geeft al vanaf de geboorte een te hoog bloedsuikergehalte. Ook zijn er honden die als ze ouder worden standaard diabetes krijgen.

Oorzaak 2. Leeftijd

Honden lopen, naarmate ze ouder worden, meer kans op suikerziekte. Ook dit is weer identiek aan wat we bij mensen zien. Los van eventuele andere risicofactoren gaat de alvleesklier bij het klimmen der jaren steeds minder presteren. Hierdoor wordt de insuline-productie minder en minder insuline betekent een hogere bloedsuikerspiegel.

Oorzaak 3. Gewicht

Overgewicht zorgt bij honden, net als bij mensen, voor een verhoogde kans op diabetes. In algemene zin is overgewicht slecht voor de gezondheid, voor zowel mens als dier. Onder andere worden door overgewicht de lichaamscellen minder gevoelig voor insuline. Gewicht is gelukkig een risicofactor die je wel kunt beïnvloeden, in tegenstelling tot genetische aanleg en leeftijd.

Het voorkomen van overgewicht kan dus helpen om diabetes te voorkomen. Denk daar vooral aan als je hond tot de bovengenoemde rassen behoort en wacht niet tot je hond de symptomen van diabetes gaat vertonen.

Oorzaak 4. Voeding en beweging

Dat liefde door de maag gaat, is een grote misvatting. Dat geldt ook voor je hond. Als je echt van je hond houdt prop je hem (of haar) niet vol met eten, maar geef je aandacht en zorg je voor voldoende beweging.

Afgezien van de hoeveelheid voedsel is ook de samenstelling van het voedsel belangrijk. Koolhydraten worden in de darmen afgebroken tot glucose. Voeding die teveel koolhydraten bevat, zorgt voor grote schommelingen in het bloedsuikergehalte. Dit kan bijdragen aan overgewicht en aan de ontwikkeling van diabetes.

Dat steeds meer mensen diabetes krijgen door kant-en-klaar maaltijden, teveel taart en teveel frisdrank is nog wel te begrijpen, maar hoe komt een hond aan teveel koolhydraten? Koolhydraten zitten onder andere in granen en aardappels. Honden hebben daar niet zoveel van nodig, maar het maakt de productie van hondenvoer wel goedkoper naarmate er meer van dit soort vulling met weinig voedingswaarde inzit.

Om het risico op diabetes van je hond te verkleinen, laat je je niet verleiden door het goedkoopste blikje of door mooie marketing. Bestudeer de samenstelling van het voer wat je je hond voorzet en realiseer je dat een hondenlichaam van nature niet zoveel koolhydraten nodig heeft of goed kan verwerken.

Een handig hulpmiddel om te beoordelen in hoeverre brokken en nat- en blikvoer bijdragen aan de gezondheid van je hond is de Voerwijzer.

Aansluitend op een gezond voedingspatroon dat echt is afgestemd op de behoefte van je hond, is voldoende beweging belangrijk. Het spreekt voor zich dat dit per hond verschillend is, afhankelijk van leeftijd en ras.

Voldoende beweging bevordert de gezondheid, onder andere door een betere stofwisseling en verbranding van glucose. Ook dit is weer zo’n maatregel, waarmee je zeker niet hoeft te wachten totdat je hond middelbare leeftijd bereikt en diabetes begint te ontwikkelen.

Oorzaak 5. Hormonen

Andere hormonen kunnen het functioneren van insuline tegenwerken. De alvleesklier maakt, om dat te compenseren, steeds meer insuline aan. Op den duur raakt het orgaan door deze overproductie uitgeput. Dan is het niet meer in staat om nog voldoende insuline aan te maken om de bloedsuikerspiegel binnen gezonde grenzen te houden.

Omdat de hormoonhuishouding van vrouwen ingewikkelder in elkaar zit dan bij mannen, komt diabetes vaker voor bij teven dan bij reuen. Als een teef loops is geweest, geven de eierstokken 8 tot 10 weken het hormoon progesteron af. Dat kan leiden tot een verhoogde productie van het groeihormoon. Dit hormoon gaat de werking van insuline tegen zodat in deze periode, na de loopsheid, diabetes kan ontstaan.

Als dat gebeurt, zal de dierenarts je aanraden om zo snel mogelijk de eierstokken van je hond te verwijderen. Daarmee stopt de verhoogde productie van het groeihormoon en kan het functioneren van de alvleesklier worden genormaliseerd. Mogelijk kan er dan weer voldoende insuline worden aangemaakt om de diabetes te genezen of in ieder geval de schade zo beperkt mogelijk te houden.

Teven waarvan de eierstokken zijn verwijderd hebben dan ook veel minder risico om diabetes te ontwikkelen, omdat zij niet meer loops worden en geen progesteron meer produceren.

Omdat medicijnen die loopsheid onderdrukken lijken op het lichaamseigen progesteron, kunnen deze eveneens tot suikerziekte leiden.

Ook bij het syndroom van Cushing spelen hormonen een rol. Bij deze aandoening produceren de bijnieren teveel cortisol. Cortisol, ook wel het stresshormoon genoemd, maakt dat de lichaamscellen minder gevoelig worden voor insuline met diabetes tot gevolg

Medicamenten gebaseerd op hormonen, zoals corticosteroïden en prednison kunnen eveneens leiden tot diabetes.

Oorzaak 6. Operatie, ongeluk of ziekte

Het bij de suikerstofwisseling essentiële hormoon insuline wordt geproduceerd in de alvleesklier. Als dit orgaan door een ongeluk, ziekte of operatie beschadigd wordt, kan dat gevolgen hebben voor de insuline productie.

Voorbeelden van ziekten, afgezien van de hierboven genoemde hormoonstoornissen, die tot diabetes kunnen leiden zijn:

• acute alvleesklierontsteking
• chronische alvleesklierontsteking
• een tumor in de alvleesklier
• infecties in het lichaam

Tot zover de risicofactoren in het ontwikkelen van diabetes bij honden. Naarmate er bij een hond sprake is van meerdere factoren tegelijk, wordt de kans op suikerziekte groter.

Je hond thuis testen op diabetes en suikerziekte

Een van de meest populaire methodes ter wereld om te weten of je hond of kat last heeft van diabetes zijn de teststrips van Petnostics. In tegenstelling tot andere tests, is Petnostics erg betrouwbaar. Het gebruikt dezelfde techniek als die een dierenarts gebruikt. 

Vang de urine van je hond op met de Petnostics stick in de beker. Draai de beker om zodat de deksel de urine raakt. Wacht enkele seconden. Maak dan een foto van de test strip. Laat de app de resultaten analyseren. Simpel en gemakkelijk vanuit huis.